Biz insanlar her zaman gizemli, hayret edici ve merak uyandırıcı olayların peşine düşmüş, sonuna kadar araştırmışızdır. Her ne kadar korku verse de bizdeki bu merak ve haz bir türlü gitmemiştir. İşte sizlere bu yazımızda da heyecan verici, gizemli ve sırrı çözülmemiş olan Rusya'nın en büyük sırlarından birisi Hayalet Radyo İstasyonundan bahsedeceğiz.
Gizemli radyo istasyonu: UVB-76
UVB-76 Nedir?
UVB-76, "Buzzer" takma adıyla da bilinir. 4625 kHz frekansında yayın yapan bir kısa dalga radyo istasyonudur. Kısa, monoton bir vızıltı tonu yayınlar ve günde 24 saat, dakikada yaklaşık 25 tonluk bir hızda tekrarlanır. Bazen buzzer sinyali kesilir ve Rusça bir ses aktarımı gerçekleşir. Yayının başlama tarihi tartışmalıdır. Ancak, iddiaya göre 1970'lerin sonlarında, muhtemelen 1976'da yayına başlamıştır.
UVB-76 Nerede ve Ne Zaman Ortaya Çıkmıştır?
Rusya'da St. Petersburg'dan pek de uzak olmayan bir yerde, bataklık bir arazinin ortasında dikdörtgen bir demir kapı var. Paslanmış parmaklıklarının ardında radyo kuleleri, terk edilmiş binalar ve kuru, taş bir duvarla çevrili elektrik hatları bulunuyor. Bu mekan, geçmişi Soğuk Savaş'ın en yoğun günlerine uzanan bir sırrı barındırıyor. Burasının, kimin yönettiği bilinmeyen "MDZhB" radyosunun merkezi olduğu sanılıyor. Son 35 yıldır, haftada yedi gün, günde 24 saat, dönük, monoton bir ses yayınlıyor. Birkaç saniyede bir, bu sese, hayalet bir geminin sis düdüğü gibi ikinci bir ses de katılıyor, baştaki vızıltı daha sonra devam ediyor. Haftada bir ya da iki kez, bir kadın ya da erkek sesi, Rusça "tarım uzmanı" ya da "lastik bot" gibi sözcükler söylüyor. Başka da bir şey yok. Bu ara ara duyulan insan sesleri istasyonun başında bir kişinin bulunup bulunmadığı hakkında şüpheler oluştursa da istasyonun su anki yeri tam olarak bilinmediğinden asla öğrenilemedi.
5 Haziran 2010’da, UVB-76'nin yaklaşık 24 saat boyunca sessiz kaldığı ancak 6 Haziran sabahı normale döndüğü belirtiliyor.
Dünyanın neresinde olursa olsun, radyosunu 4625 kHz frekansına ayarlayan herkes bu yayını dinleyebiliyor. Radyosunu ayarlayan herkes Buzzer'ı dinleyebiliyor. İstasyonun biçimi İstasyon, bastırılmış bir alt yan bant (USB modülasyonu) ile AM kullanarak iletim yapar, ancak aynı zamanda tam çift yan bantlı AM (A3E) de kullanmıştır. Sinyal 1, 2 saniye süren, 1-1,3 saniye duraklayan ve dakikada 21–34 kez yinelenen bir uğultu sesten oluşur. Kasım 2010'a kadar, vızıltı tonlarının her biri yaklaşık 0,8 saniye sürdü. Saatten bir dakika önce, tekrar eden ton daha önce sürekli, kesintisiz bir alternatif tonla değiştirildi; bu, Haziran 2010'da sona ermesine rağmen, kısa tekrarlayan vızıltı devam edene kadar bir dakika boyunca devam etti.
Rusya’nın en gizemli tesisi!
1970'lerde yayına başladığından beri, zil 1980'lerin sonunda / 1990'ların başında bir zil sesine dönüşerek tekrar eden iki saniyelik bir bip olarak yayınladı. Kısa bir süre daha uzun süreli daha yüksek bir tona (yaklaşık olarak dakikada 20 ton) 16 Ocak 2003'te değişti, ancak o zamandan beri önceki ton modeline geri döndü. Bu vızıltıların süresi uzadı ve zamanla derinleşti ve arızalar daha sık görüldü, bu da vızıltıların mekanik olarak üretilme olasılığını düşündürdü. 2016'daki bir arıza durumunda, bir kişinin mekanik zili tekrar çalışması için çaldığı duyulabilir, bu da iletimlerin normalde 7/24 izlendiği anlamına gelir.
UVB-76 ve Komplo Teorisyenleri
Radyo o kadar esrarengiz ki, sanki komplo teorisyenleri için özel olarak tasarlanmış gibi. Radyo istasyonunun, ona sevgi dolu bir ifadeyle "Buzzer" (zil/vızıltı) diyen on binlerce takipçisi var. Hayranlarının bizzat kabul ettiği gibi, onlar da ne dinlediklerini bilmiyor.
Aslında kimse bu radyonun ne yaptığını bilmiyor. Londra'daki City Üniversitesi'nden elektronik istihbarat sistemi uzmanı David Stupples, "Sinyalde hiçbir bilgi yok" diyor.
UVB-76 Nükleer Saldırı İçin Mi?
Frekansın Rus ordusuna ait olduğu sanılıyor, ancak Rus ordusu şimdiye kadar bunu hiç kabul etmedi. Radyo, yayınlarına Soğuk Savaş'ın sonunda, komünizmin inişe geçtiği bir dönemde başladı.
Bugün iki ayrı noktadan yayın yapıyor: St Petersburg'daki bu yerden ve Moskova yakınlarından. Tuhaf bir şekilde Sovyetler Birliği'nin yıkılmasından sonra, kapanacağı yerde radyonun faaliyetleri birden hızlandı.
Buzzer'ın ne işe yaradığına dair teorilerin ardı arkası kesilmiyor. Amacının denizaltılarla temas halinde olmak ya da uzaylılarla iletişim kurmak olduğu bile söyleniyor. Teorilerden biri, günün birinde Rusya bir nükleer saldırıya uğrarsa bu yayının susup otomatik olarak bir misillemeyi tetikleyeceği yönünde. Buna göre saldırıyı düzenleyen de hedef olan da nükleer silahlarla birbirini yok edecek.
UVB-76’nın hala yayın yaptığı tesisten görüntü.
UVB-76 Sinyalinin Özellikleri Neler?
Bu olasılık aslında sanıldığı kadar tuhaf değil. Sovyetler Birliği döneminde yayın frekanslarını tarayarak hayat belirtisi veya nükleer çatışma izleri arayan bir sistem geliştirilmişti. Batı'da "dead hand - ölü el" diye anılan bu sistem daha sonra, nükleer bir saldırı halinde misillemeyi tetikleyecek bir bilgisayar sistemine dönüştürüldü. Endişe verici bir şekilde, birçok uzman bunun hala kullanımda olabileceğine inanıyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in de belirttiği gibi, Rusya ile ABD arasındaki bir nükleer savaşta "kimse hayatta kalmaz." Acaba Buzzer, böyle bir olasılığı mi önlüyor?
Aslında bizzat sinyalin verdiği bazı ipuçları var. Uluslararası radyo yayınlarının çoğu gibi, Buzzer da, kısa dalga olarak bilinen, görece alçak bir frekanstan yayın yapıyor. Yerel radyo, cep telefonu ve televizyon sinyalleriyle karşılaştırıldığında, her saniyede tek bir noktadan geçen dalga sayısı daha az. Bu nedenle radyo dalgaları çok daha uzaklara da ulaşabiliyor.
Komşu bir bölgeden BBC Londra gibi yerel bir radyoyu dinlemekte zorlanabilecek iken, BBC Dünya Servisi gibi kısa dalga üzerinden yayın yapan radyolar, Senegal'den Singapur'a kadar birçok dinleyiciye ulaşıyor. Oysa her iki istasyon da aynı binadan yayın yapıyor.
YouTube üzerinden, canlı bir şekilde radyonun seslerini takip edebilirsiniz!
UVB-76 ve Ölü El Teorisi
Olay gizemli olunca ve hiçbir açıklama gelmeyince komplo teorisyenleri de yıllardır bu istasyon hakkında tahminlerde bulunmaya devam ediyor.
Kimileri UVB-76 istasyonunun Rusya'nın dünyadaki istihbarat elemanlarıyla bağlantı kurmak için kullanıldığını belirtiyor kimisi ise istasyonun aslında 'Ölü Adamın Eli' olduğunu ve nükleer tehdit durumunda istasyondaki yayının sona erip otomatik olarak misillemeyi tetikleyeceğini iddia ediyor.
Rusya ve tüm dünya ülkeleri arasında 'nükleer' tartışması sürerken UVB-76 daha fazla konuşulacak ve gizemini koruyacağa benziyor.
Yüksek frekanslı radyo sinyalleri, düz çizgi halinde hareket ediyor, engellere çarpınca veya ufka ulaşınca yok oluyor. Kısa dalga radyo sinyalleri ise atmosferin üst bölümündeki yüklü parçacıklara çarpıp sıçrayabiliyor ve yer ile gök arasında zik-zak bir şekilde gidip gelerek binlerce kilometre ötesine ulaşabiliyor.
Bu da bizi tekrar "Ölü El" teorisine getiriyor. Tahmin edebileceğiniz gibi, kısa dalga sinyalleri son derece popüler. Bugün gemilerde, uçaklarda ve denizleri, dağları aşan kıtalar ötesi askeri iletişimde kullanılıyor.
Ancak dikkat edilmesi gereken bir konu var. Kısa dalga, okyanusun üzerindeki dalgalar gibi. Yükseldiği ve indiği anlar var. Gündüzleri yükseliyor, geceleri inişe geçiyor. Yayınlarınızın dünyanın öteki ucundan duyulmasını garantilemek istiyorsanız, hele ki nükleer savaş sinyali vermesini hedefliyorsanız, frekansı günün saatine göre değiştirmeniz gerekiyor. BBC Dünya Servisi bunu yapıyor. Ama Buzzer yapmıyor.
Bir başka fikir de radyo istasyonun yüklü parçacık tabakasının ne kadar uzakta olduğunu tespit etmek için kullanılıyor olabileceği.
UVB-76 Buzzer’ına Benzeyen Bir Radyo Kanalı Daha
İşin ilginci, Buzzer'a çok benzeyen bir radyo istasyonu daha vardı. 1970'lerin ortasından 2008'e kadar yayın yapan bu radyo, tıpkı Buzzer gibi dünyanın öteki ucundan duyulabiliyordu. Tıpkı Buzzer gibi yeri açıklanmayan bir noktadan, Kıbrıs'ta olduğu sanılan bir yerden yayın yapıyordu. Yine tıpkı Buzzer gibi, yayınları bir tuhaftı.
Her saat başında İngiliz halk ezgisi "Lincolnshire Poacher"'ın başını çalan radyo, bunu 12 kez tekrarladıktan sonra, mekanik bir kadın sesi, üst düzey bir İngiliz aksanıyla, "1-2-0-3-6" diye beş rakamdan oluşan bir grup sayı okuyordu.
UVB-76’nin Ucu Geçmişe Uzanıyor
1927'nin Mayıs ayında bir İngiliz ajanının, memurlarından birini Londra'da komünistlere ait bir haber bürosuna girerken görmesi ardından İngiltere, Londra'daki Arcos binasına baskın düzenledi. Binanın bodrum katı içeri gizlice girenleri tespit edecek cihazlarla doluydu, içerideki işçilerin alelacele bazı belgeleri yakmaya çalıştığı, kapısında kulp olmayan bir de gizli oda bulundu.
Dramatik olabilirdi ama İngilizler bunları zaten biliyordu. Arcos baskını, esas İngiliz istihbarat servisinin kendilerini yıllarca dinlediğini keşfeden Sovyetlere sürpriz oldu. Sonuç olarak, Ruslar mesajları şifreleme şeklini tamamen değiştirdi. Neredeyse bir gecede tek kullanımlık şifrelere geçtiler. Bu sistemde mesajı gönderen kişi tarafından rastgele bir çözüm anahtarı üretiliyor ve sadece mesajı okuyacak olan kişi ile paylaşılıyordu. Anahtar gerçekten tamamen rastgele hazırlandığı sürece, şifrenin kırılması mümkün değildi. Rusların artık mesajlarını kimin duyabileceği konusunda endişelenmesine gerek kalmamıştı.
İşte bu aşamada devreye "sayı yayınlayan radyo istasyonları" girdi. Bunlar tüm dünyadaki casuslara şifreli mesajlar yayınlıyordu. Kısa süre sonra İngilizler bile aynı yönteme başvurdu, "yenemiyorsanız, siz de aynısını yapın" mantığına dayanıyordu.
Peki UVB-76'dan duyulan son ses nedir? Bir Sovyet askerinin cızırtılar eşliğinde birkaç kez "Anna Nikolai Vasily Fyodor Anna Nikolai Vasily Fyodor 11 17 36 76" dediği net bir şekilde duyulmaktadır. 5 Ekim 2020'de söylenen bu kod, bazı amatör radyocular tarafından kaydedilmiş ve YouTube'da yayınlanmıştır.
UVB-76 Sadece Kriz Anında Mı Devreye Giriyor?
Buzzer'ın dünyanın her yanındaki Rus casuslarına mesajlar yayınlaması aslında cazip bir fikir, ancak bir sorun var. Buzzer şimdiye kadar hiç içinde sayı geçen mesajlar yayınlamadı.
Bunun yerine, istasyonun iki işlevi olduğuna inananlar var. Sürekli yayınladığı ton, başkalarının kullanmasını engellemek için "bu frekans benim, bu frekans benim..." diyen bir işaret. Kriz anlarında ise, örneğin Rusya işgal edilirse, sayı yayınlayan bir istasyon haline gelecek.
O zaman, dünya çapındaki casus ağlarına ve ülkenin en ücra bölgelerdeki askeri güçlere talimat verebilecek. Sonuçta Rusya, İngiltere'nin yaklaşık 70 katı büyüklüğünde bir ülke.
“KOMUTA 135 ÇIKTI” Mesajı
Görünüşe göre zaten pratik yapıyorlar. Bir Baltık ülkesindeki evinden istasyonu dinleyen radyo tutkunu Māris Goldmanis, "2013'te, 'KOMUTA 135 ÇIKTI' diye özel bir mesaj yayınladılar, bunun savaşa hazır olmak için bir test mesajı olduğu söylendi" diyor. Son olarak; İstasyonun amacı hükümet ya da yayın görevlileri tarafından doğrulanmadı.
Bununla birlikte eski Litvanya Cumhuriyeti Haberleşme ve Enformatik Bakanı Rimantas Pleikys, sesli mesajların amacının alıcı istasyonlarındaki operatörlerin uyanık olduğunu onaylamak olduğunu yazmış.
Bu radyo istasyonuna dair net bir bilgiye ulaşılamaması, gizemli halini daha da ilgi çekici hale getirmeye devam ediyor.
RADYO’NUN SESİNİ DİNLEMEK İSTERSENİZ, BU LİNKTEN ULAŞABİLİRSİNİZ:
https://youtube.com/shorts/B-X26VJsjFY?si=gd5zSy382XJjGE0W
KAYNAKÇA:
https://www.sciencetimes.com/articles/44910/20230717/uvb-76-russian-military-radio-station-mystery-why-sending-strange.htm
https://www.iflscience.com/infamous-russian-number-station-uvb76-begins-sending-strange-messages-62319
https://indigodergisi.com/2018/01/uvb-76-rusya-radyo-istasyonu/
Anahtar Kelimeler: Hayalet Radyo, UVB-76, Radyo İstasyonu, The Buzzer, Vızıltı, Sovyetler Birliği, Rusya
Orhan Açıkgöz
Yücel Kültür Vakfı
Gönüllü Yazar
YKV Content:1519