Bu yıl üçüncüsü 22 Eylül - 2 Ekim 2023 tarihlerinde yine İstanbul'un her bir yanına yayılarak dansseverlerle buluşacak olan İstanbul Uluslararası Doğaçlama Dans Festivali
yaklaşıyor! Bekleyiş kısalırken, festivalin bu yıl 7 İtalyan ve 7 uluslararası partnerin eşleştiği “Go Towards” projesinin bir ortağı olduğunu paylaşmaktan mutluluk duyuyoruz.
Improdancefest, proje kapsamında Sanpapié Company ile ortak yapım sürecinde olacak. Festivalden önce İtalyan dansçı, koreograf ve Sanpapié’nin kurucularından Lara Guidetti
ile festival, doğaçlama dans, Sanpapié ve daha pek çok konu hakkında konuştuk.
Maya Çelem: İlk sorum sizinle ilgili. Bize kendinizden ve çalışmalarınızdaki odak noktanızdan bahseder misiniz? Dansçı ve koreograf olarak ne tür projeler üretiyorsunuz veya
yer alıyorsunuz?
Lara Guidetti
Lara Guidetti: Oldukça sıra dışı bir koreografım çünkü kariyerim akrobasi ve tiyatro ile başladı. Akrobat ve tiyatro oyuncusu olarak eğitim gördüm. Daha sonra Milano'daki Paolo Grassi Okulunun dans-tiyatro bölümünden dansçı ve koreograf olarak mezun oldum. Birçok çağdaş dans türü üzerinde çalıştım. Bir dansçıdan çok bir performans sanatçısı olarak çalıştım çünkü bedenle ilgili çalışmaları her zaman farklı şekillerde, sadece dansla değil, aynı zamanda performans sanatları ve tiyatroyla karıştırmaya çalıştım. Bu benim çalışmalarımın merkezi, ilk aşkımdı. Akademi sonunda dansçı ve koreograf olarak benim de dahil olduğum üç sanatçıyla birlikte bir grup oluşturduk; bir dramaturg, bir yönetmen ve bir müzisyen. Akademi içinde Sanpapié Projesi'ni başlattık ve o andan itibaren birlikte kaldık. Ayrıca artık bir şirketin tabanını oluşturuyoruz. Yani artık Sanpapié 16 yaşında bir topluluk. Arayışımız koreografi dramaturji ve özgün müzik içeren bir yaratım üzerinedir. Bizimle birlikte yaratan oyuncular, dansçılar ve performans sanatçılarıyla aynı stüdyoda, aynı anda, paralel bir yaratım elde etmeye çalışıyoruz. Sanpapié dışında Lucinda Childs, Reinhild Hoffman, Susanne Linke, Emio Greco gibi birçok önemli yönetmen ve koreografla da çalıştım… Çağdaş sanat gibi geniş bir alanda neyi sevdiğimi anlamama yardımcı olan birçok büyük şahsiyet… Daha sonra sadece Sanpapié'de değil, farklı gerçekliklerde de dansçı ve koreograflarla birlikte çalışmaya devam ettim. Müzik alanında Bob Wilson, Peter Greenway ile çalıştım… Tiyatroda sadece dansçıları değil, oyuncuların vücutlarını da yönetmek için yönetmenlerle çalıştım. Diğer koreograflarla birçok prodüksiyonda dansçı olarak çalıştım çünkü öğrenmeye açık kalmanın ve sadece tek bir projeye odaklanmaktansa, farklı çalışma biçimlerini, hayal güçlerini, pratikleri paylaşmanın önemli olduğunu düşünüyorum...
Maya Çelem: 2006 yılında Sanpapié’yi kurdunuz. Kuruluşa giden süreci sormak istiyorum. Sanpapié ile neyi başarmayı umuyordunuz?
Lara Guidetti: Bahsettiğim gibi, Akademi'de doğan bir projeyi takip etme ortak niyetiyle başladık. Farklı formasyonları bir araya getiren çok zeki bir hocamız olduğu için çok şanslıydık; dansçılar, yönetmen, dramaturg, müzisyen… Çalışmaya başladık ve Sanpapié bu yönde araştırma ve takip etme arzusuyla doğdu. Kurulduktan sonraki yıllarda pek çok insan Sanpapié'ye katıldı. Birçok farklı dansçı, aktör ve sanatçı. Bence özgünlüğümüz, çeşitliliğe verdiğimiz önemdir. Sanpapié'deki her dansçının farklı bir yönelimi var. Klasik dansçılar, çağdaş dansçılar ve dansın daha pek çok farklı dalına yönelmiş dansçılar ve aynı zamanda vücutta farklı uygulamalara sahip sanatçılar da var. Yani odak noktamız, uygulamayı paylaşmak ve birlikte başka bir ortak olanı bulmaktır. Sanpapié'de temelimiz dramaturjiye dayanıyor. Bu benim için sadece bedenin biçimi veya durağanlığı değil, bedendeki iletişim, bedeni açık bir dil olarak düşünmek. Her zaman beden ve hareket için bir dramaturji yaratırız. Yani dinamik, zaman, mekan ve ilişkilerle ilgili bir dramaturji. Her dramaturji, sürekli olarak bedeni incelediğimiz eşsiz bir dünya gibidir ve bedenler bu dramaturji aracılığıyla iletişim kurmalıdır. Bu nedenle Sanpapié'ye özel bir tarz bulmak oldukça imkansız. Çok çeşitliyiz ve sürekli olarak birlikte araştırmaya devam ediyoruz.
Maya Çelem: “Go Towards” projesi nedir ve neyi başarmayı amaçlamaktadır? “Go Towards” gibi bir projeye neden ihtiyaç duyuldu?
Lara Guidetti: “Go Towards” yedi İtalyan çağdaş dans ve performans sanatı topluluğunun yurtdışından yedi farklı ortakla bir araya getiren bir projedir. Improdancefest gibi. Amaç, farklı ülkelerden, farklı kültürlerden sanatçılarla temasa geçerek, farklı kültürlerle tanışmak, birlikte çalışmak, ortak bir tema etrafında fikir ve uygulama alışverişinde bulunmaktır. Şu anda gerçekten önemli olduğunu düşündüğüm bir tema; “Sınır” teması. “Sınır nedir?” Sınırları bir sınır olarak değil, bir fırsat olarak düşünüyorum. Bence Go Towards harika bir proje çünkü herkesin iletişim halinde kalmasına ve bir ağ oluşturmasına yardımcı oluyor. İleride gelişebilecek ilişkilerin başlangıç noktası olan proje, olanaklar ve büyük bir ağ sağlıyor. Go Towards, dans alanına sadece bürokratik veya üretim sistemi değil, sanatsal bir bakış açısıyla girmemiz için bize somut bir olasılık sunuyor
Maya Çelem: “Sınır Ötesi Kültür” tanımınızı bizimle paylaşır mısınız? İstanbul Uluslararası Doğaçlama Dans Festivali ile işbirliği, “Sınır Ötesi Kültür” tanımınızda nerede duruyor?
Lara Guidetti: Bu projedeki her sanatçı “sınır” temasına farklı bir şekilde bakıyor. Bence “sınır” ile kastedilen, zihnimizde var olan bir şey, hayali bir karar. Sınır bir kültürle diğeri arasında bulunan bir şey ama her kültür kendi içerisinde farklı insanlardan, ideolojilerden, dinlerden, arka planlardan, kişiliklerden oluşuyor. Bu yüzden bir sınır düşünmenin tek yolunun onların ötesine geçmek olduğunu düşünüyorum. Bu sınırların ötesine geçmeliyiz ki farklı kültürler birbiriyle temasa geçebilsin ve sınırlar olmadan birlikte büyüme, paylaşma ve öğrenme fırsatı yakalasın. Projeye dahil olan cesur insanlar sınırları aşabilir ve daha fazlasını bulabilir. Bu nedenle Doğaçlama Dans Festivali ile çalışmaktan onur duyuyorum. Bence doğaçlama üzerine bir festivali Türkiye'de yaşatacak kadar cesurlar. Benim için doğaçlama, farklı bedenleri, farklı hareket niteliklerini, farklı enerjileri ve farklı kişilikleri bir araya getirmenin açık bir yoludur ve birçok farklılığın dans yoluyla büyüyebileceği bir öz oluşturur. Doğaçlama Dans Festivali gerçekten genç, harika, enerji dolu, coşku dolu ve bence festival ile Sanpapié arasında pek çok önemli ortak nokta bulunuyor. Türkiye için yaratma olanağına sahip olan benim için, bu kadar güzel bir yer, beni etkiliyor ve şaşırtıyor.
Sanpapié Company
Maya Çelem: Bildiğiniz gibi İstanbul, dünyada iki farklı kıtada bulunan tek şehirdir. Şehrin bu eşsiz özelliğini esas alarak, İstanbul'un yaratıcı davranışlarınızı etkileyeceğini düşünüyor musunuz?
Lara Guidetti: Umarım! Tüm saygımla, bunun gerekli olduğunu düşünüyorum. Umarım Go Towards ve birlikte yapacağımız aksiyon, hem aramıza katılacak seyirciler hem de sokaktan performansla tanışabilecek seyirciler için İstanbul için önemli bir şeyler yaratma fırsatı sağlar. İstanbul için özel bir şey yaratmayı gerçekten çok isterim.
Maya Çelem: Bu projenin İstanbul ayağında İstanbul Uluslararası Doğaçlama Dans Festivali ile çalışacaksınız. Ortak yapım ve yaratıcı süreç nasıl işliyor bahsedebilir misiniz?
Lara Guidetti: Sanpapié adına iki yetenekli dansçı, Sofia Caspirini ve Matteo Sacco, ve koreograf olarak benim İstanbul’a gelmemizle Improdancefest ile ortak yapımı gerçekleştireceğiz. Doğaçlama Dans Festivali bize seçmelerle seçeceğimiz Türk dansçılarla çalışma imkanı verdi. İstanbul'dayken yaklaşık on gün boyunca yeni bir kreasyon inşa edeceğiz, İtalyan dansçılar ve Türk dansçılardan oluşan yeni bir kreasyon. Ardından festival kapsamında halka açık bir performansımız olacak. Ve provalar süresince, festivalden ve şehirden daha fazla insanla iletişim halinde olmak için formasyon derslerimiz olacak.
Maya Çelem: Size göre doğaçlamanın diğer dans stillerinden farkı nedir? Doğaçlamanın bir topluluk için bir kolektiflik duygusu yaratmaya nasıl yardımcı olabileceğini
düşünüyorsunuz?
Lara Guidetti: Elbette! Doğaçlama benim çalışmalarımın da temelini oluşturuyor. Bedenin dış gerçekliğine inanıyorum, dolayısıyla doğaçlamanın her sanatçının, her insanın
kendi nitelikleri ve hayal gücüyle girebileceği kişisel bir dünya olduğunu düşünüyorum. Kendimizi ve birbirimizi tanımanın bir yolu. Bana garip gelen, dans bazen bir insana
bakıp aynı olmaya çalışmak olarak görülüyor. Bu gerçek dışı çünkü bu dünyada herkes farklı ve dansın gönül rahatlığıyla birbirimizden farklı olabileceğimiz bir alan açması
gerektiğini düşünüyorum. Benim bakış açıma göre dansçı sadece bir şeyi tekrarlayan bir beden değil, öncelikle bir şeyler yaratan bir beden ve zihindir. Çalışmalarımda çoğu
zaman bir görev, bir tema, bir başlangıç noktasıyla çok uzun bir ortak doğaçlama süreciyle başlarız. Başlangıç noktası bazen daha teknik, bazen daha anlamlı, bazen daha
kişisel vb. olabilir.
Ardından doğaçlamadan bir koreografi oluşturuyoruz. Bir koreografi, sürecin bitiş noktasıdır ve bugünden geleceğe hareket edebilecek bir şey yaratmanın bir yoludur.
Koreografi veya doğaçlama süreci, farklı izleyicilerle, farklı yer ve zamanlarda paylaşılabilir. Doğaçlama üzerinde çok çalışıyorum ve elbette doğaçlamanın değerine tamamen
inanıyorum.
Sanpapié Company
Kaynak:
https://www.kineodergi.com/post/s%C4%B1n%C4%B1rlar%C4%B1n-%C3%B6tesinde-dans-lara-guidetti
YKV Content:1532